Promienna toń

    Bogdan Jaxa-Ronikier  (1873-1956) był przede wszystkim powieściopisarzem i dramaturgiem. Pisywał dramaty obyczajowe, powieści historyczne, romanse, eseje, prace historyczno-literackie. Był człowiekiem o szerokich horyzontach, zainteresowanym rozwojem nauk, filozofią, tendencjami rozwoju sztuki. Jako oskarżony o zabójstwo w jednym z najgłośniejszych procesów w dziejach polskiego sądownictwa stał się mimo woli postacią kontrowersyjną dla opinii publicznej.

    W pierwszych latach tego stulecia zaczął publikować swoje powieści: Alma Mater, Hrabia na Rostocku (obie w poetyce utworów historycznych Kraszewskiego, z idealizacją średniowiecznej przeszłości Polski); bardzo poczytny tom nowel Sześć kobiet (1903) oraz powieść obyczajową Promienna Łon (1903).

    Te utwory potwierdziły talent pisarski Ronikiera. Wśród nich wyróżnia się jako wciąż atrakcyjna właśnie Promienna toń, powieść ukazująca — ze zrozumieniem ludzkiej natury i umiejętnością interpretowania psychiki bohaterów — kosmopolityczny świat bywalców Lazurowego Wybrzeża. Książka ta jest zarówno głęboką powieścią obyczajowo-psychologiczną, jak ciekawym romansem. Ufamy, że okaże się zajmującą lekturą dla dużego kręgu Czytelników.

    W ostatnich latach przypomniano twórczość Ronikiera jego powieścią o Dzierżyńskim z 1933 roku oraz poświęconą ojcu — okultyście — powieść z 1937 roku pt. Człowiek z głową Philaleta.