Wielopis wielopolis

    Najnowsza książka Adama Czerniawskiego jest swoistą kontynuacją („synem”, jak pisze sam autor) wydanego w 1998 roku Krótkopisu. Składające się na nią eseje charakteryzuje tematyczna różnorodność: od krytycznych rozważań o polskiej mentalności po erudycyjne refleksje związane z literaturą, sztuką, filozofią. Łączy je to, że wynikają one z osobistych doświadczeń pisarza. Już w pierwszym z tekstów Czerniawski dokonuje szczerej autoprezentacji. Pisze: „Polska już nie jest moim krajem. […] jestem uchodźcą, wygnańcem, uciekinierem. […] Jestem pustelnikiem, samotnikiem, paranoikiem i agorafobem”. Nawiązując do tytułu książki, można powiedzieć, że pisarz sam sobie jest miastem-państwem (-polis) i to w dodatku złożonym, czerpiącym inspiracje z wielu kultur i tradycji (wielo-). Czerniawski broni więc swojej suwerenności oraz prawa do głoszenia własnych poglądów, a w tych od lat jest konsekwentny i bezkompromisowy. Wielopis jest zapisem prowadzonych przez niego licznych polemik, dyskusji, a niekiedy też i ostrych oskarżeń, które zawsze jednak są wysuwane z określonych powodów i w obronie wartości uznawanych przez niego za niepodważalne. Z drugiej strony, na książkę można spojrzeć jak na pewnego rodzaju świadectwo, które pisarz wystawia nie tylko sobie, ale i swoim czasom, i dzięki któremu upamiętnia tych, którzy na wspomnienie – jego zdaniem – zasługują.